środa, 21 września 2022

Czym są programy szpiegujące - spyware

Co to jest spyware

Niegdyś monitoring czyjegoś komputera oraz zdalne przechwytywanie z niego różnych informacji lub śledzenie wykonywanych czynności w sieci był niemal niemożliwy. W dzisiejszych jednak czasach szybkiego postępu technologicznego taki monitoring jest dostępny praktycznie dla każdego.

Kiedy internet stawał się coraz bardziej powszechny na skale globalną w raz z jego rozwojem pojawiły się również różnego rodzaju zagrożenia. Jednym z wielu zagrożeń jakie pojawiło się wraz z rozwojem technologicznym w zakresie ogólnodostępnej sieci są wirusy oraz różne infekcje. które mają na celu doprowadzenie do awarii sprzętu lub mają umożliwić dostęp do naszych prywatnych danych innym osobom.

O tym jak bezpiecznie korzystać z internetu znajdziesz w tym wpisie - jak bezpiecznie serfować w sieci.

W niniejszym wpisie temat związany z programami szpiegującymi nasze różne działania związane z pracą na komputerze i korzystaniem z sieci. Tak wiec czy takie programy istnieją oraz jakie posiadają możliwości i czy są bezpieczne? takich informacji dowiesz się z niniejszego artykułu.

Na wstępie trochę historii:

W 1999 roku Steve Gibson założyciel firmy Gibson Research Corporation znalazł na swoim prywatnym komputerze oprogramowanie które prawdopodobnie wykradało z niego poufne dane i informacje. To spowodowało że Steve Gibson stworzył pierwszy w historii program anty szpiegowski o nazwie OptOut a program ten stał się podstawą do stworzenia kolejnych tego typu narzędzi które to do dziś wykrywają i zwalczają złośliwe oprogramowanie takie jak spyware, keylogger i inne.



Co to jest spyware:

Prosto pisząc spyware to program który za zadanie ma szpiegować czyjś komputer oraz czynności na nim wykonywane. Spyware przechwytuje informacje takie jak klikanie w klawiaturę, dostęp do hasła logowania oraz śledzi inne czynności które wykonujemy na komputerze bądź na konkretnych stronach w sieci.

Niektóre programy spyware mogą czasem zainstalować również inne podobne złośliwe lub niechciane oprogramowanie które będzie oddziaływać jakimś pewnym zakresie a wszystko odbywa się w sposób bardzo dyskretny i prawie niezauważalny dla zwykłego użytkownika. Sam zainstalowany program spyware jest również nie zauważalny i trudny do wykrycia.

Na programy spyware składa inne mniejsze niechciane oprogramowanie odpowiedzialne za wykonywanie konkretnych czynności na przykład trojany które wykradają hasła i loginy w zakresie stron internetowych, inne mniejsze wirusy takie jak rootkity wykorzystują luki w zabezpieczeniach wykradając dane lub przekierowując użytkownika do konkretnych niebezpiecznych miejsc lub stron w sieci.

Tego typu niechciane oprogramowanie często może się zainstalować w przebiegu instalacji jakiegoś programu który pobraliśmy z mniej znanego czy mniej pewnego źródła lub po prostu po kliknięciu w jakiś link który na przykład otrzymaliśmy w raz z nieznanym e-mailem, dlatego warto być czujnym i nie otwierać podejrzanych linków a programy pobierać tylko ze sprawdzonych źródeł.

Co to jest stalkerware:

Stalkerware to również pewien rodzaj programu szpiegującego z rodziny spyware który niegdyś był stosowany do szpiegowania małżonków lub wykorzystywany na przykład przez pracodawców czy nawet stosowany jako pewnego rodzaju kontrola rodzicielska. 

Stalkerware to również popularne pliki "cookies" stosowane w większości witryn internetowych które mają za zadanie pobieranie plików z danej witryny i zapisanie ich na urządzeniu końcowym aby zapewnić prawidłowe funkcjonowanie przeglądanej strony internetowej - tak więc jest to rodzaj "legalnego" i nie szkodliwego stosowania tego typu oprogramowania.

Innym rodzajem programu szpiegowskiego jest tzw. spouseware to również rodzaj stalkerware z tym że taki program szpiegowski jest w pewnym sensie również legalny podobnie jak ma to miejsce podczas korzystania przez witryny z plików "cookies" na których korzystanie przeważnie możemy wyrazić zgodę bądź takiej zgody nie wyrazić.

Spouseware w dyskretny sposób może uzyskiwać dostęp do lokalizacji konkretnego urządzenia jeżeli wyrazimy na to zgodę, historii przeglądarki a nawet może uzyskać dostęp do pulpitu komputera lecz w przeciwieństwie do popularnego spyware, spouseware nie wyrządza szkód na urządzeniu. Pamiętajmy jednak ze aby ktoś mógł dostać się do naszych prywatnych danych my powinniśmy zawsze wyrazić na to zgodę.

Co to jest keylogger:

Keylogger to również program szpiegowski ale działający w nieco inny odmienny sposób niż wyżej wymieniony stelkerware lub spouseware. Prosto pisząc keyloggery mają za zadanie przechwycić i zgromadzić wszystkie znaki które piszemy na klawiaturze komputera.

Takie dane dotyczą właściwie wszystkiego co jest związane z pisaniem na klawiaturze od haseł wpisywanych do wyszukiwarki po loginy i hasła które wpisujemy na przykład podczas logowania na różne strony internetowe. Tego typu dane mogą dotyczyć wysyłanych wiadomości e-mail bądź wiadomości które piszemy w komunikatorach.

Keyloggery to programy szpiegowskie które nie mogą zostać zainstalowane w sposób zdalny, tego typu niechciane oprogramowanie instaluje się "ręcznie" na konkretnym urządzeniu na przykład czyimś komputerze i uruchamia się go.

Taki program działa w tle bez wiedzy osoby która korzysta z urządzenia i gromadzi wszystkie dane które są wpisywane na klawiaturze. Po takiej czynności dane są zapisywane w pliku przeważnie tekstowym a my mamy możliwość sprawdzenia co ktoś wpisywał na klawiaturze danego urządzenia.

Co to jest adware:

Na koniec niniejszego wpisu warto wspomnieć o nieco innym złośliwym oprogramowaniu jakim jest adware. Adware to również rodzaj niechcianego programu z rodziny spyware jednak jego zadaniem nie jest szpiegowanie użytkownika ale wymuszanie na nim pewnych czynności.

Czynności te związane są oglądaniem oraz klikaniem natrętnych i niechcianych reklam które generuje adware po instalacji na urządzeniu. Tego rodzaju infekcja może być infekcją niechcianą i złośliwą ale może być również w pełni "infekcją legalną" oraz taką na którą my wyrażamy zgodę.

Dzieje się tak dlatego że adware często jest instalowany wraz z mniejszymi programami które pobieramy z sieci a  które po instalacji same generują wyświetlanie reklam. Tego rodzaju wyświetlanie reklam nie jest groźne i ma na celu wsparcie producenta danego programu abyśmy mogli na przykład w zamian za wyświetlanie reklam korzystać z programu zupełnie za darmo.

Jest to często stosowana praktyka przez wielu mniej znanych producentów różnego oprogramowania a generowanie reklam często można całkowicie wyłączyć wykupując wersję "pro" konkretnej aplikacji bądź programu.

Jak wykrywać i neutralizować spyware i keylogger:

Do wykrywania tego typu złośliwego oprogramowania służą specjalnie zaprojektowane programy antywirusowe. W obecnych czasach takich programów jest bardzo dużo są to wersje zupełnie bezpłatne lub płatne wersje programów zwalczających tego typu infekcje.

Warto więc taki program pobrać i zainstalować oraz od czasu do czasu przeprowadzić skanowanie naszego urządzenia. Tego typu narzędzia często są wbudowane w większe programy antywirusowe tak więc więc warto również sprawdzić czy nasz program antywirusowy posiada taką możliwość.

W linku poniżej zamieściłem dwa popularne darmowe programy antywirusowe które służą również w zakresie wykrywania wirusów i czyszczenia komputera między innymi z programów szpiegujących takich jak spyware - dwa darmowe programy antywirusowe.

O tym jaki wybrać darmowy program antywirusowy znajdziesz w tym wpisie - jaki darmowy program antywirusowy wybrać.

Podsumowanie:

Tak więc programy szpiegowskie zwane ogólnie spyware i keylogger lub po prostu złośliwe oprogramowanie potrafią bardzo skutecznie i niezauważalnie działać na konkretnym urządzeniu "szpiegując" czyjeś działania związane z wykonywaniem różnych czynności.

Nie wszystkie jednak tego typu programy są szkodliwe gdyż popularne pliki cookies w witrynach internetowych lub zezwolenie na dostęp urządzenia do lokalizacji może stanowić przydatną i praktyczną funkcję stosowaną w wielu przypadkach oczywiście wtedy kiedy my wyrazimy na to zgodę.

Czytaj również:



Pozdrawiam!

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz